براساس نظرسنجیها و بررسیهای میدانی توسط
مراجع معتبر ، عمدهترین دلایل استفاده از ماهواره در بین ایرانیان به شرح زیر است :
1) جوّزدگی
جوزدگی و چشم و هم چشمی در بین خانوادههای
ایرانی یک واقعیت تلخ میباشد که باید با آن مقابله کرد . برخی از مردم در زندگی ، گرفتار
جو جامعه اطراف خود هستند . در نگاه این دسته ، اصالت با هم رنگ جماعت شدن است. اگر جماعت
اطراف ، ماهواره را جزوی از زندگی بدانند ، او هم به دنبال این جو رفته و ماهوارهای
خواهد شد . اگر به این عدم استقلال فکری ، چشم و همچشمی هم اضافه شود ، مصیبت دوچندان
میشود .
ما براساس کدام حرف، به سراغ ماهواره میرویم؟
چه کسانی بودند که ما را به جهت ماهواره نداشتن تحقیر کردند؟ کسانی که برای دینشان
، برای ناموسشان ، برای خانوادهشان ، برای عفاف و غیرتشان ارزش آن چنانی قائل نیستند . پدری
که پس از خرید ماهواره میبیند چگونه دخترش از حجاب فاصله گرفته و همسرش با مردهای
غریبه چقدر راحت شده و وقتی به خودش باز میگردد میبیند که دیگر مثل گذشته روی ناموسش
حساس نیست ، آیا عاقلانه است که با حرف چنین فردی ، من زندگی خودم را مدیریت کنم؟
آیا منطقی است نگاه این شخص که خانوادهاش
هم برایش اهمیت آن چنانی ندارد ، برای من اهمیت داشته باشد؟
2) بیکاری
مردم در نظرسنجیها گفتهاند وقتی گرایش ما
به ماهواره بیشتر میشود که مدرسهها باز میشود . فرزندمان صبح تا ظهر مدرسه است و
خانمها هم کار خاصی ندارند . واقعا اگر ما حق مادری و همسری را با(مطالعه ، آموزش و
تفریحات سالم خانوادگی) درست بجا بیاوریم یا اگر صله رحم (سرزدن به مادر ، خواهر و
...) را جدی بگیریم ، آیا باز هم وقت آزاد و خالی برای ما باقی میماند؟
3) اخبار سیاسی
با کمی مطالعه و مرور تاریخ ، دشمنی غرب (آمریکا
و انگلیس) علیه ایران به راحتی ثابت شدنی است . پس دریافت اخبار از این طریق مانند این
است که خبرهای داخل خانه خود را از همسایهای که سابقه دشمنی با ما دارد دریافت کنیم .
به چه دلیل به دشمن خود اعتماد کنیم؟
سؤال:آیا سودی که شما از اخبار ماهوارهای
به دست میآورید با آن ضرر و خطری که متوجه خانوادهتان میکنید ، قابل مقایسه است؟
کدام عقل سلیم این حکم را میکند که این «دزد ناموس» را داخل خانه کند برای اینکه
با اخبار سیاسی روز دنیا آشنا شود.
4) لذتگرایی و دور بودن از فضاهای لذت معنوی
برخی از مردم به جهت ضعف شدید در مسائل معنوی
و دوری از تفکر ، لذت را در همین لذایذ مادی محدود کردهاند . از نگاه اینها مهم نیست
که متولیان شبکههای ماهوارهای با پخش این برنامهها چه اهدافی را دنبال میکنند ،
آنچه اهمیت دارد ، لذت بردن من است که آن هم فراهم است . برای مثال اگر فرزند یا همسر
شما بگوید از ارتباط با دوستان از جمله جنس مخالف و یا افراد معتاد و لاابالی لذت میبرم ،
آیا شما صرفا به دلیل لذت بردن از او قبول میکنید؟ آیا لذت واقعی را نمیتوانیم در
دین و معنویت بیابیم؟
سؤال: چه شیوههایی برای تبلیغ دین استفاده
کنیم که مخاطب ما مزه با خدا بودن را بچشد؟
امام سجاد( علیهالسلام )میفرماید: «الهی من
ذالذی ذاق حلاوه محبتک فرام منک بدلا»؛ خدایا چه کسی است که شیرینی محبت تو را بچشد
و باز تو را رها کند و جای دیگر برود .
5) تنوع موضوع
این موضوع که عمدتا ناشی از حس تنوعطلبی مخاطبان
ماهواره است آیا به خودی خود مطلوب است؟ آیا دین اسلام و نگاه اسلامی به زندگی ، مروج
تنوع طلبی افراد است؟ آیا این تنوع طلبی ناشی از همان ذائقه سازی دنیای مدرن برای
انسانها نیست؟ و آیا پاسخگویی به این تنوع طلبی میتواند شعلههای طمع و حرص و ولع
انسان برای تنوع بیشتر را خاموش کند؟
6) شناخت تاریخ و فرهنگ اقوام و ملل جهان
اگر هدف واقعا شناخت است باید بپذیریم که هیچ
رسانهای واقعیتهای تاریخی را بدون در نظر گرفتن منافع خود بیان نمیکند . پس راه آن
توسل به ماهواره نیست. توصیه میشود راههای زیر را هم امتحان کنید:
الف) مسافرت و معاشرت با فرهنگهای مختلف
ب) مطالعه کتب و منابع علمی مستند از دیدگاههای
متفاوت
ج) استفاده از فیلم و مستند و منابع چند رسانهای
در این حوزه رسانه ملی نیز برنامههایی در
حد نیاز دارد.
7) فیلمها و سریالهای جذاب و جدید
فیلم برای انسان تصویرسازی و ارزشسازی میکند ،
در واقع فیلم باعث میشود مخاطب ، بدون آنکه متوجه باشد مفاهیمی در ذهنش ارزش یا ضد ارزش
شود . فیلمها و سریالهای ماهوارهای علاوه بر انحرافات اخلاقی ، مخاطب خود را درگیر
یک داستان میکنند که خود به خود قدرت تعقل را از او میگیرند ، آنچه از قهرمان و شخصیتهای
فیلم صادر میشود را یک ارزش تلقی میکند و به همین دلیل کمپانیهای فیلمسازی صهیونیستی
موضوع یا شخصیتها را به گونهای طراحی میکنند که دارای انحراف اخلاقی یا ضد ارزشهای
اسلامی بوده و معرفی فرهنگ منحط غرب باشند.
سؤال: آیا سرگرم شدن به فیلمها و سریالهای
ماهوارهای با آثار و تبعات مخربی که در ذهن و چشم و نظام خانواده دارد، شایسته شهروند
فهیم ایرانی است؟
8) مدگرایی و جذابیتهای آرایشی و پوششی
ناگفته هویداست که هر یک از این تصاویر و
پوششها و آرایشها ، یک راهکار برای تضعیف بنیان خانواده و تیری از سوی شیطان به چشم
و باعث سیاهی قلب است . زن یا مردم مخاطب این شبکهها ، با دیدن جذابیتهای ظاهری ناخودآگاه
از چشم یکدیگر میافتند و از منظری دیگر شرکتهای بزرگ تولید البسه با هزینههای هنگفت
تبلیغاتی ، تولیدات خود را بر تن چهرههای مشهور سینمایی پوشانده و از این طریق مخاطبان
خود در کشورهای جهان سوم را تشویق به خرید میکنند ، تا افزون بر کسب منافع اقتصادی ،
اهداف فرهنگی خود را نیز محقق کنند . بیائیم با تقویت عفت، غیرت و عزت نفس با این پدیده
شوم مقابله کنیم .
9) حریص شدن نسبت به شناخت ماهواره به دلیل
ممنوعیت آن
با پذیریش این استدلال بایستی بسیاری از موارد
ممنوعه از جمله مواد مخدر و مشروبات الکلی را آزاد کنیم در حالی که آسیبها و مضرات
آن بر هیچ کس پوشیده نیست و باید گفت که آزادسازی ماهواره باعث میشود جذابیتهای
برنامههای آن (بندهای قبل) بیشتر عیان شده و آن جذابیتهای کاذب و رنگارنگ آنقدر پررنگ
هستند که چندین و چند برابر امروز جامعه را به سمت استفاده از خود خواهند کشاند. روشن
است با ارتقای آگاهی عمومی نسبت به آسیب شبکههای ماهوارهای مصونیت درونی در انسانها
ایجاد خواهد کرد.
10) ناکافی بودن امکانات تفریحی
اگر کمی منطقی باشیم این امر نمیتواند دلیل
استفاده از ماهواره را توجیه کند . مثل این است که شخصی به دلیل آنکه برای زخم خود مرهم
مناسبی نمییابد ، زهر مینوشد . راه حل ، مشکل نبود تفریحات و سرگرمی با ماهواره نخواهد
بود ،چراکه ماهواره خود یک ابزار آسیبزا است . تفریح و فراغت ، زمانی مناسب و واقعی است
که کارکردهایی مانند ایجاد نشاط ، خلاقیت ، رشد استعدادها ، فعال بودن و تحرک و منفعت
جسمی و روحی را به همراه داشته باشند ، در حالی که مخاطبان ماهواره در مقابل برنامههای
آن کاملا منفعل هستند . ضمنا تا چه حد ماهواره قابلیت برآورده کردن این کارکردها را
دارد ؟ بدون شک ، انفعال بیننده در برابر ماهواره سبب میشود تا خلاقیت و رشد و شکوفایی
از تفریح حذف شود و در عوض ، درگیری ذهن در اثر مواجهه سریع با الگوهای زندگی و مصرفی
گوناگون ، رنگها ، صداها و آسیبهای دیگر ماهواره، جای کارکردهای مفید فراغت را بگیرد .
۹۳/۱۲/۲۳
۰
۰
farnaz mahdavy